Messa da Requiem – Verdi

 

f-verdiMessa da Requiem – Giuseppe Verdi (1813-1901)

“O dag van toom, die de wereld tot as zal doen vergaan. Welk een schrik zal dat geven wanneer de Rechter zal komen om alles streng te beoordelen. Bazuinen zullen Zijn komst aankondigen en de graven zullen opengaan en eenieder zal voor Zijn troon moeten verschijnen”.
Het zijn deze woorden van de profeet die Verdi als een rode draad in zijn werk op intrigerende wijze heeft verklankt.
Toen in het jaar 1868 de beroemde componist Rossini overleed, stelde Verdi aan de muziekuitgever Ricordi voor een Requiemmis te laten componeren door alle Italiaanse componisten van naam ter nagedachtenis aan deze grote meester. Niet minder dan dertien componisten zouden ieder een deel van de dodenmis voor hun rekening nemen, doch -achteraf bezien gelukkig- is dit denkbeeld nimmer verwezenlijkt.

Ruim vier jaar later overlijdt Alessandro Manzoni, de schrijver en dichter die, net als Verdi zelf, een symbool is geweest voor de Italiaanse vrijheidsstrijd.
Hierdoor diep getroffen spoedt Verdi zich naar Milaan en bezoekt in stilte Manzoni’s graf. Daar op het stille kerkhof rijpt in Verdi het plan om voor de dichter te doen wat hem enkele jaren geleden voor Rossini onmogelijk was gemaakt. Hij wil ter nagedachtenis aan Manzoni een Requiemmis schrijven. Het slotdeel ‘Libera me’ had hij destijds voor Rossini geschreven en in zeven maanden tijd completeert hij het werk.

Op 22 mei 1874, een jaar na Manzoni’s dood, vindt in de kerk van San Marco in Milaan de eerste uitvoering van Verdi’s grootse schepping plaats. De maestro zelf dirigeert zijn werk. Het orkest en de solisten van de Scala plus een koor van 120 zangers staan hem ter beschikking. Het werk maakt op de toehoorders een ,overweldigende indruk en een paar dagen later wordt het werk nogmaals uitgevoerd in de Scala te Milaan. Daarna vinden uitvoeringen plaats in Parijs, Wenen en Londen (met een koor van 1200 mensen!) onder leiding van de meester zelf.

Verdi verloochent in de partituur nergens zijn dramatische aanleg. De spanning tussen de angstaanjagende visioenen van het Laatste Oordeel en de innige bede om vrede en eeuwige rust wordt bij Verdi tot een innerlijke handeling, tot een drama tussen God en de mensheid. Zodoende is een werk ontstaan dat in de literatuur der koorwerken zonder weerga is: één van die zeldzame hoogtepunten, die het onderwerp van eerbiedige bewondering voor iedere nieuwe generatie blijven.

Reacties zijn gesloten.